اسوه اقتصاد سالم و طاهر در دوران جاهلیت

(0 رای‌ها)

تربیت صحیح حضرت خدیجه کبری سلام‌الله‌علیها و رشد ایشان در خانواده‌ای معتقد و متدین در آن دوران سه مقطع مهم کودکی، نوجوانی و جوانی و سپس ایمان قلبی که در اثر پرورش دینی حاصل شده ‌بود منجر به بصیربودن ایشان شد، این بصیرت سبب شد تا در مقاطع سخت و دشوار او در کنار پیامبر اسلام باشد و همواره به‌عنوان نخستین زن موحد و مسلمان به حساب بیاید.

شاید اگر اعتقاد به وحدانیت و یکتاپرستی در ذات حضرت خدیجه سلام الله علیها نبود، هرگز بانوی قریش در فعالیتهای اقتصادی خود، اصل اقتصاد پاک را نمیتوانست در فضای تجاری شبه جزیره عربستان پیاده کند؛ شرایط جزیرة العرب در آن روزگار به دلیل آمیختگی اعراب با یهودیان موجبات ترویج ربا در تجارت را فراهم آورده بود و در این شرایط آن حضرت با بهره گیری از هوش و نبوغ خود به انضمام اتکا به آمیزه های وحیانی ادیان ابراهیمی به عنوان یکی از بزرگترین تجار قریش شناخته شد.
حضرت خدیجه سلام الله علیها با اتکا به اصول اقتصادی که امروز آن را میتوان در چارچوب اقتصاد اسلامی گنجانید، و با عدم توجه به سوددهی به هر روش ممکن و مقدوری اعم از شیوه های ربوی که در آن روزگار به اقتضای آنچه که گفته شد عرف جامعه عرب شده بود، نوعی از تجارت پاک و طاهر را دنبال میکرد و از همین رو است که کسب حلال وی شایستگی خدمت به اسلام را پیدا میکند و در حقیقت مایملک حضرت خدیجه سلام الله علیها؛ به عنوان بنیه مادی اسلام، این دین نوپا به حساب می آید.
حضرت خدیجه سلام الله علیها همواره برخلاف جهت جامعه جاهلی عصر خود حرکت میکرد، این موضوع نسبت به اشتغال و همچنین انتخاب همسر در ایشان مشخص میشود؛ به طوری که شناخت شخصیت پیامبر صلی الله علیه و آله، خواستگاری از آن حضرت بر خلاف جریان عادی جامعه، تحقیقات از رسول الله و سرمایه گذار برای دین نبی خدا همه نشان از نبوغ و هوشمندی بانویی دارد که رسول خدا ایشان را به عنوان یکی از چهار بانوی برگزیده معرفی میکند و به نوعی شایستگی أم الائمه شدن را مییابد.

تربیت صحیح خدیجه کبری سلام الله علیها و رشد ایشان در خانوادهای معتقد و متدین در آن دوران سه مقطع مهم کودکی، نوجوانی و جوانی و سپس ایمان قلبی که در اثر پرورش دینی حاصل شده بود منجر به بصیربودن ایشان شد، این بصیرت سبب شد تا در مقاطع سخت و دشوار او در کنار پیامبر اسلام باشد و همواره به عنوان نخستین زن موحد و مسلمان به حساب بیاید.
به جرأت میتوان گفت اگر نبود تدبیر مالی پیامبر که بر مبنای مال التجاره حضرت خدیجه سلام الله علیها استوار گردیده بود، شاید سالهای حضور در تحریم سیاسی- اقتصادی شعب ابیطالب مسلمانان تلفات بسیاری میدادند و نخستین هسته جدی مقاومت اسلامی از شعب فراتر نمیرفت و چه بسا در این نقطه از جزیرهة العرب خاموش میشد. البته نمیتوان از کنار زندگی أم الزهرا سلام الله علیها به سادگی گذشت، ایشان از یک سو در وضعیت اقتصادی مناسبی قرار دارند و میتوانند مانند بسیاری از زنان متمول قریش زندگی کنند از سوی دیگر ایشان همسر پیامبر خدا هستند و در روزهای قبل و بعد از بعثت جایگاه معنوی رسول خدا بر کسی پوشیده نیست. همین دو عنصر کافی است تا حضرت خدیجه سلام الله علیها زندگی راحتی را از نظر مادی برای خود انتخاب کند؛ ولی در کمال حیرت و در اوج مقام و منزلت مادی و معنوی، ایشان ساده زیستانه زندگی میکنند تا سرمشق این عبارت باشند که رهبر مسلمین باید در زندگی خود همانند سایر اقشار جامعه باشد. حضرت خدیجه سلام الله علیها هیچگاه اسیر رفاهزدگی و تجمل پرستی که خصلت عصر جاهلیت است، نشد.برای آگاهی از نقش حضرت خدیجه سلام الله علیها اکتفا به به این سخن پیامبر برای حسن ختام کافی است.

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:«هیچ مالی هرگز به من سود نرسانید آنگونه که ثروت خدیجه برای من سود رسانید.» نقش تاریخی و فداکاریهای اقتصادی حضرت خدیجه سلام الله علیها در یاری رسول الله صلی الله علیه و آله که مشکلات فراوانی را از پیش پای ایشان برداشت و منجر به آرامش روحی ایشان شد، بسیار مشهود است. پیامبر صلی الله علیه و آله از اموال أم المومنین، بردگان تحت شکنجه را خریداری کرده و بدهکاران را از قید بدهکاری آزاد میکرد. به بینوایان و تهیدستان کمک میکرد و مسلمانانی را که از مکه به مدینه هجرت میکردند و مشرکان اموال آنها را مصادره مینمودند، با مال خدیجه سلام الله علیها بینیاز میکرد تا خود را به مدینه برسانند. از همه مهم تر در ماجرای محاصره اقتصادی قریش که مدت 3 یا 4 سال طول کشید، همه اموال خدیجه سلام الله علیها صرف حمایت از محاصرهشدگان و رسول الله صلی الله علیه و آله شد. بنابراین حمایت اقتصادی خدیجه سلام الله علیها در واقع کلید مقاومت و شکستن این محاصره بود. حضرت خدیجه سلام الله علیها توانست با بذل مال خود مسلمانان را حفظ کند و زمینه رشد و شکوفایی اسلام و مسلمین را فراهم نماید و به استناد تاریخ رسول اعظم در مکه تا زمانی که خدیجه کبری زنده بود در کفایت وسیع و بی نیاز قرار داشت و به خاطر همین آرامش مادی و معنوی این بانو بود که پیامبر حتی بعد از غروب آفتاب زندگی از ایشان به کرامت یاد میکرد.

 

خواندن 3545 دفعه

نظر دادن

از پر شدن تمامی موارد الزامی ستاره‌دار (*) اطمینان حاصل کنید. کد HTML مجاز نیست.

جستجو در کل مطالب